بخش ششم - خاک زندگی بخش

  

بخش ششم - خاک زندگی بخش  

آموختید که خاک برای کشاورزی لازم است. زیرا مواد معدنی لازم را به گیاه می دهد. گیاهان مواد معدنی را از خاک می گیرند و همراه آبی که از ریشه بالا می رود به اندام های خود می رسانند.

بخش پنجم – تاریخچه ی زمین

بخش پنجم – تاریخچه ی زمین  

زمین شناسان با استفاده از آثاری که از گذشته به دست آورده اند، به اطلاعات زیادی پی برده اند. انسان ها با مطالعه سنگ های رسوبی، آب و هوا، محل دریاها، خشکی ها و نوع گیاهان و جانوران که از بین رفته اند، اطلاعاتی به دست آورده اند.

بخش چهارم - نور و رنگ

بخش چهارم - نور و رنگ

نور یکی از انرژی های مهم است. جایی که نور نباشد تاریک است و ما بدون نور نمی توانیم چیزی را ببینیم. برای اینکه جسمی دیده شود باید به آن نور بتابد، نوری که به جسم می تابد، از سطح آن بازتابش پیدا می کند. اگر نور بازتابش شده به چشم ما برسد، آن جسم را می بینیم. خورشید یک چشمه نور طبیعی است و بعضی از چشمه های نور مصنوعی هستند و انسان آنها را به وجود آورده مانند چراغ های روغنی و نفتی قدیمی. رنگ های نور: نوری که ازخورشید به زمین می رسد، از رنگ های گوناگونی تشکیل شده است. در آزمایشگاه نور را به کمک وسیله ای به نام منشور می توان تجزیه کرد. یعنی رنگ های مختلف را می توان از هم جدا کرد. منشور یک قطعه شیشه ای است. حتماً دیده اید که پس از باران هوا آفتابی می شود و نور خورشید به ذره های ریز آب که هنوز در هوا وجود دارند می تابد. ذره های ریز آب هم مثل منشور، نور خورشید را تجزیه می کنند و رنگین کمال را به وجود می آورند. در واقع ذره های ریز آب باران در هوا، در روزهای آفتابی موجب تجزیه نور و ایجاد رنگین کمال می شود. ذره بین چیست؟ معمولاً ذره بین ها را از شیشه و به شکل عدس می سازند. از این رو به آنها عدسی نیز می گویند. در صورت تابش نور خورشید به ذره بین، عدسی نور خورشید را در یک نقطه جمع می کند و به همین دلیل گرمای زیادی به وجود می آید. به این نقطه کانون عدسی می گویند. ممکن است در صورتی که کاغذی را روی کانون عدسی قرار دهیم، گرمای خورشید کاغذ را بسوزاند. به کمک عدسی هایی می توانیم تصویر اجسام را روی پرده نمایش دهیم. کاربرد عدسی ها عدسی ها در وسایل مختلفی مثل عینک های طبی، میکروسکوپ، تلسکوپ و دوربین های عکاسی استفاده می شوند. سطح عدسی ممکن است مثل آینه برآمده یا فرو رفته باشد. ولی مثل آینه های صاف نیست.

پرسش های بخش 4 1- کدام گروه چشمه ها ی مصنوعی نور می باشند؟

1- شمع، چراغ نفتی، ستارگان 2- شمع، لامپ نورانی، چراغ نفتی 3- شمع، خورشید، ماه 4- ستارگان، ماه، چراغ نفتی

2- کدامیک شبیه عدسی کار می کنند؟

1- آینه های محدب 2- آینه تخت 3- لامپ روشنایی 4- کوره آفتابی

3- تجزیه نور یعنی؟

1- مولکول های آن را از هم جدا کنیم. 2- استفاده از منشور. 3- رنگ های مختلف آن را از هم جدا کنیم. 4- نور خورشید را با عدسی در یک نقطه جمع کنیم.

4- چگونه می توانیم رنگ های مختلف نور را ببینیم؟

1- به وسیله عدسی 2- به وسیله تلسکوپ 3- به وسیله دوربین 4- به وسیله پاشیدن آب آب پاش به هوا

5- کدامیک از اجسام زیر شبیه عدسی عمل می کند؟

1- تنگ شیشه ای آب 2- آینه 3- سطح آب 4- بشقاب چینی سوال یک دو سه چهار پنج جواب گزینه : 2 4 2 4 1

سؤالات تشریحی 1- دیدن اجسام چگونه امکان پذیر می شود؟

به وسیله نور

2- در چه صورت بازتابش نور تصویر ایجاد می کند؟

در صورتی که نور بازتابش شده به چشم ما برسد، تصویر درست می شود.

3- آیا زمین و ماه نیز چشمه های نور هستند؟

خیر

4- آیا مقدار نور چشمه های طبیعی را می توانیم به دلخواه کم یا زیاد کنیم؟

خیر، نمی توانیم ولی با استفاده از وسایلی مانند عینک آفتابی، پرده و سایبان می توانیم خود را از بازتابش شدید نور در امان نگه داریم.

5- ذره بین چیست؟ کانون عدسی کجاست؟

ذره بین شیشه ای است که به شکل عدسی ساخته می شود و موجب دیدن چیزهای دور و نزدیک می شود . نقطه ای که عدسی می تواند تمام نورهای تابیده شده را در آنجا جمع کند.

6- نور پس از گذشتن از شیشه و آب چه تغییری می کند؟

می شکند و تجزیه می شود.

7- در چه وسایلی از عدسی استفاده می شود؟

دوربین، میکروسکوپ، تلسکوپ، دوربین عکاسی و عینک طبی.

8- نور سفید به چه رنگ هایی تجزیه می شود؟

قرمز، نارنجی، سبز، زرد، آبی، نیلی، بنفش

9- بین کوره آفتابی و ذره بین چه شباهت هایی وجود دارد؟

هر دو نور خورشید را به صورت انرژی گرمایی ذخیره می کنند.

بخش سوم(ماشین ها)

اهرمها

 

اهرم ماشین ساده ای است که انجام کار را راحت تر می کند. در تمامی اهرمها یک بار یا وزنه را به کمک نیرو، حول یک تکیه گاه به حرکت در می آوریم. بسیاری از ابزارهای ابتدایی ای که ما استفاده می کنیم، از اهرم تشکیل شده اند: مثل قیچی (دو اهرم نوع اول)، انبردست (دو اهرم نوع اول)، میخ کش چکش (1 اهرم نوع دوم)، فندق شکن (2 اهرم نوع دوم) و انبر (2 اهرم نوع سوم).

در یک اهرم نوع اول، تکیه گاه بین وزنه و مکان اعمال نیرو قرار دارد. در یک اهرم نوع اول در حالتی که تکیه گاه به محل بار نزدیک تر است (مثل انبردست ها) بار از نیروی اعمالی ما بزرگتر است، اما در فاصله کوچکتری به حرکت در می آید.

مثالهایی از ابزارهای معمول که از اهرم نوع یک استفاده می کنند:

در یک اهرم نوع دوم، بار یا وزنه در مکانی بین تکیه گاه و محل اعمال نیرو قرار دارد.

مثالهایی از ابزارهای معمول که از اهرم نوع دوم استفاده می کنند:

در یک اهرم نوع سوم، محل اعمال نیرو بین تکیه گاه و بار قرار دارد.

مثالهایی از ابزارهای معمول که از اهرم نوع سوم استفاده می کنند: 

بخش دوم - تغییرات ماده

بخش دوم - تغییرات ماده

مواد تغییر می کنند: مواد مختلف یعنی عنصرها، ترکیب ها و مخلوط ها همیشه به یک صورت باقی نمی مانند و ممکن است تغییر کنند و می دانیم که همه مواد از نظر رنگ، حجم، بو، سختی و نرمی با هم متفاوتند و علی رغم این تفاوت ها پاره ای از مواد به هم شبیه اند. شباهت های مواد عبارتند از : 1- همه مواد حجم دارند. 2- همه مواد وزن دارند. 3- ماده ی تشکیل دهنده همه مواد جرم آنها را تشکیل می دهد. 4- همه مواد از مولکول تشکیل شده اند. 5- مولکول همه مواد از ذرات کوچک تری به نام اتم تشکیل شده است. متغیر فیزیکی و تغییر شیمیایی در بعضی تغییرات، جنس ماده عوض نمی شود، یعنی ماده به ماده دیگری تبدیل نمی گردد. به این گونه تغییرات، تغییرات فیزیکی گفته می شود. مانند تبخیر آب و ذوب شدن یخ. در گروهی دیگری از تغییرات، خاصیت های ماده به کلی تغییر می کند. یعنی یک ماده به ماده دیگری تبدیل می شود. به چنین تغییراتی تغییرات شیمیایی گفته می شود. مانند پختن غذا، زرد شدن برگ درختان. تغییر فیزیکی (آزمایش جوشانده آب، یخ زدن آب در فریزر) وقتی آب بخار می شود، مولکول آن تغییر نمی کنند، بلکه فاصله آنها از هم زیاد می شود و مولکول ها در هوا پراکنده می شوند تبخیر، یک تغییر فیزیکی است. اما اگر نان را روی حرارت بگیریم تا سیاه شود، دیگر نان نیست بلکه تغییر شیمیایی کرده و ماده دیگری به وجود آمده و مولکول های نان تغییر نکرده اند. آهن یک عنصر است. اگر یک وسیله آهنی را در هوای مرطوب بگذارید، دچار تغییر شیمیایی می شود زیرا در هوا، اکسیژن وجود دارد. این ماده که در اثر این تغییر شیمیایی به وجود آمده رنگ آهن نامیده می شود که به آن اکسید آهن می گویند. اکسید آهن یک ترکیب است. برای اینکه ماده ای تغییر کند مدتی زمان لازم است که گاه می توان مدت آن را پیش بینی کرد.

پرسش های بخش 2 در جای خالی کلمات مناسب بنویسید.

1- تغییر رنگ و بوی مواد غذایی برای ما مضر است. 2- در تغییر شیمیایی مواد، جنس آن عوض می شود. 3- برای اینکه ماده ای تغییر کند باید زمانی از آن بگذرد. 4- نام علمی زنگ آهن اکسید آهن است. 5- دوره آب در طبیعت، نتیجه تغییرات فیزیکی است. 6- هر نوع سوختن مواد یک تغییر شیمیایی است.

سؤالات تشریحی 1- مواد از چه ساخته شده اند؟ و به چه حالت هایی وجود دارند؟

از مولکول ساخته شده اند و به حالت های جامد، مایع و گاز هستند.

2- ترکیب چیست؟

وقتی اتم های تشکیل دهنده ی ماده ای یکسان نباشد به آن ماده ترکیب می گوئیم.

3- از مواد زیر کدام ترکیب و کدام عنصر است؟

آب: ترکیب سنگ: ترکیب اکسیژن: عنصر چوب: ترکیب نقره: عنصر شیشه: ترکیب

4- مواد در چه خواصی مشترک هستند؟

همه مواد وزن، حجم و جرم دارند.

5- در چه صورت ماده تغییر فیزیکی پیدا می کند؟

در صورتی که مولکول هایش تغییر نکند و به ماده دیگری تبدیل نشود.

6- عنصر در اثر تغییر دما تغییر فیزیکی پیدا می کند یا تغییر شیمیایی؟

تغییر فیزیکی پیدا می کند. یعنی به ماده دیگری تبدیل نمی شود فقط تغییر حالت می دهد.

7- وقتی غذا فاسد می شود چگونه تغییری در آن ایجاد می شود؟

تغییر شیمیایی ایجاد می شود.

8- وقتی شیر فاسد می شود و می برد چه تغییری صورت می گیرد؟

تغییر شیمیایی پیدا می کند

9- اکسید آهن چیست؟

ترکیبی است از اکسیژن و آهن که به آن زنگ آهن هم می گوئیم و به رنگ قهوه ای است و به محکم بودن آهن نیست.

10- فرق آهن و اکسید آهن چیست؟

آهن عنصر است و اکسید آهن ترکیب. آهن خاکستری رنگ استولی اکسید آهن قهوه ای و محکم است.

بخش اول - ساختمان مواد

 

بخش اول - ساختمان مواد   

1- مانند دانشمندان فکر کنید :
در سال های پیش آموختید که "مشاهده کنید". یعنی مشاهده کردن یک راه یادگیری است. مشاهده یعنی استفاده از اندام های مختلف بدن .